Aleksander Puszkin
Aleksander Puszkin to rosyjski pisarz, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli romantyzmu rosyjskiego. Urodził się w 1799 roku w Moskwie. Uczęszczał do elitarnego liceum w Carskim Siole w pobliżu Petersburga – obecnie ta miejscowość nosi nazwę Puszkin. Jako młody człowiek pisał wiersze będące krytyką despotycznych rządów Aleksandra I (potem Mikołaja I), a nawet wyszydzające cara. Taka działalność literacka spowodowała zsyłkę poety na południe Rosji. Po pewnym czasie kara została złagodzona i zsyłkę zamieniono na odosobnienie w majątku jego matki.
Po stłumieniu powstania dekabrystów car Mikołaj I wezwał Puszkina do Moskwy. Tam autor poznał Adama Mickiewicza i podjął się przetłumaczenia kilku jego wierszy, między innymi Trzech Budrysów. Co ciekawe, cesarz uwolnił Puszkina od zwykłej cenzury i odtąd sam cenzurował jego utwory, przesyłane przez Puszkina do Kancelarii Osobistej cara lub bezpośrednio do władcy. A bywały one dla caratu niewygodne – przykładowo, jego największy prozatorski utwór, powieść Córka kapitana, rozgrywa się na tle buntu Pugaczowa. Puszkin popierał też powstanie dekabrystów, a jego klęskę mocno przeżył. Jednocześnie domagał się jak najszybszego stłumienia polskiego powstania listopadowego przez armię rosyjską.
ALEKSANDER PUSZKIN – NAJSŁYNNIEJSZE DZIEŁA
Aleksander Puszkin był reformatorem rosyjskiego języka literackiego, a jednym z jego postulatów było wprowadzanie do literatury elementów mowy potocznej.
Do najbardziej znanych dzieł Puszkina należy poemat dygresyjny Eugeniusz Oniegin. Dzieło daje obraz życia rosyjskiej szlachty na wsi i w mieście w połowie XIX wieku. Tytułowym bohaterem, jak przystało na bohatera romantycznego, miotają wewnętrzne sprzeczności i poczucie bezsensu życia. Inne znane dzieła to tragedia romantyczna Borys Godunow oraz Dama pikowa. Puszkin jest też autorem bajek dla dzieci, takich jak Bajka o carze Sałtanie, Bajka o Popie i jego parobku Jełopie, Pan młody.
Na całym świecie znana jest poetycka wersja Bajki o rybaku i rybce autorstwa Puszkina. Tę ludową baśń po raz pierwszy spisali bracia Grimm, ale to powstała 15 lat później wersja Puszkina zapewniła jej nieśmiertelną sławę. Ubogi rybak pewnego dnia wyławia z morza złotą rybkę. Zrugany przez żonę za uwolnienie rybki, wraca nad brzeg i zaczyna prosić ją o spełnienie kolejno coraz większych żądań jego żony. Jednak spełnione życzenia i życie w dostatku wciąż nie przynoszą żonie upragnionego szczęścia… Bajka o rybaku i rybce to przepełniona mądrością i opisana z poetyckim kunsztem historia.
W 1837 roku na skutek intrygi dworskiej doszło do pojedynku Puszkina z francuskim emigrantem. Puszkin w obronie honoru żony został ciężko ranny i zmarł dwa dni później.
