E.T.A. Hoffmann

E.T.A. Hoffmann (Ernst Theodor Amadeus Hoffmann) to postać znana polskiej publiczności przede wszystkim jako pisarz późnego romantyzmu niemieckiego. Urodzony w 1776 roku w Królewcu, z zawodu był prawnikiem, choć na wielu polach zdradzał umiłowania artystyczne – także jako malarz i muzyk. Na cześć Mozarta zmienił nawet swoje trzecie imię Wilhelm na Amadeusz.

Jego przodkowie w linii męskiej pochodzili z polskiej szlachty. Od 1800 roku pracował w Poznaniu jako asesor sądowy. Tam poznał Polkę, Mariannę Teklę Michalinę Rohrer, z którą się ożenił. Hoffmann, znając język polski i mając dobre kontakty z Polakami, nie był zwolennikiem rozbiorów Polski. Również w swoich opracowaniach propagował obraz szlachetnego Polaka.

Za tworzenie karykatur wyższych urzędników był przewożony karnie, najpierw do Płocka, a następnie do Warszawy. Podróżując po ziemiach zaboru pruskiego, szukał natchnienia do swoich pierwszych literackich prób.

Był wielkim miłośnikiem muzyki – nie tylko sam wydał kilka utworów muzycznych, ale również stworzył stowarzyszenie mające na celu organizację koncertów. W 1808 roku został dyrektorem muzycznym kolejno trzech teatrów: w Bambergu, Dreźnie i Lipsku. W 1816 roku powrócił do służby sądowej w Berlinie. Rok później został powołany na członka „komisji specjalnej do śledzenia powiązań mających na celu zdradę stanu”. Hoffmann jednak wcale nie uważał za swój cel surowego ukarania oskarżonego. Przeciwnie – raczej wysilał swój prawniczy umysł, aby pokazać, że ujęci przez policję polityczną „demagodzy” nie powinni zostać ukarani.

Co ciekawe, Hoffmann przeszedł do historii również jako miłośnik kotów. Jego bliskim przyjacielem był regularnie wylegujący się na pulpicie do pisania kot Murr.

DZIADEK DO ORZECHÓW I KRÓL MYSZY ORAZ INNE DZIEŁA E.T.A. HOFFMANNA

Komponował i pisał, jednak najsłynniejszym jego dziełem jest opowieść fantastyczna Dziadek do orzechów i Król Myszy. Utrzymana w baśniowej konwencji książka opowiada o przygodach małej Klary. Pewnej nocy w jej sypialni ożywają zabawki i pod wodzą Dziadka do orzechów wdają się w potyczkę ze złym Królem Myszy. Dumas określił to dzieło mianem „najpiękniejszej baśni”. Na podstawie opowiadania Hoffmanna powstał słynny balet Piotra Czajkowskiego, który swoją prapremierę miał w 1892 roku.

W ofercie wydawnictwa Media Rodzina mamy również inną, mniej znaną baśń E.T.A. Hoffmanna, Tajemnicze dziecko. To niezwykła, niejednoznaczna historia, którą można odczytywać na różnych poziomach. Przekonuje między innymi, że każdy z nas powinien zachować w sobie coś z dziecka. Dla fanów krótszych form mamy również zbiór opowiadań, pod nazwą Złoty garnek i inne opowiadania, tym razem skierowany do dorosłych czytelników.

Tłumaczenie tych baśni dokonane przez Elizę Pieciul-Karmińską pozwala na nowo odkryć wszystkie zalety oryginalnego stylu Hoffmanna, całą jego finezję i tajemniczość.

Zdaniem badaczy Hoffmann ukonstytuował fantastykę jako oddzielny typ literatury pięknej. Jest też uznawany za jednego z prekursorów fantastyki grozy.